ชื่ออื่น   ขยัน สยาน ขยาน

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ต้น    เป็นไม้เถาค่อนข้างแข็งขนาดใหญ่ มีเหง้าหัวใต้ดิน เถายาวประมาณ 4-10 เมตร สีน้ำตาลเกลี้ยง พาดตามต้นไม้อื่น 

         กิ่งแขนงจะแยกออกตามง่ามใบสลับกันไป กลมเป็นระเบียบ ตามปลายกิ่งแขนง มีมือม้วนเป็นคู่ๆ ตรงข้ามกัน 

         สำหรับเกาะยึดพยุงต้นให้ขึ้นได้ตรงๆ

ใบ     เป็นใบเดี่ยว ออกเรียบสลับ มีหูใบเล็กๆ 1 คู่ ใบรูปขอบขนานหรือรูปไข่ ขนาดกว้าง 3-6 ซม. ยาว 6-12 ซม. 

         โคนใบหยักเว้าเล็กน้อย ปลายใบสอบแคบหรือแหลม เนื้อใบเกลี้ยงเป็นมัน ใบยอดอ่อนสีออกแดง

ดอก   ออกเป็นช่อยาวเรียงตามปลายกิ่งช่อหนึ่งยาว 50-100 ซม. คล้ายดอกประทัดจีน มีจำนวนมาก 

          
          ดอกโตยาว 2.5 มม. ดอกลู่มาทางโคนช่อแผ่ออก 2 ข้างของก้านช่อ กลีบรองกลีบดอกมีสีออกแดง 
 
          โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นกรวยปลายแยกเป็นแฉกแหลมๆ 5 แฉก กลีบดอกสีแดงคล้ำหรือสด 5 กลีบ 

           มีขนประ -ปราย ไม่ขยายบานออก


ผล      เป็นฝักแบนๆ มีขนสีน้ำตาลนุ่มคล้ายฝักฝาง

การขยายพันธุ์                   เมล็ดหรือแยกหัว

ฤดูเก็บส่วนขยายพันธ์         ฤดูหนาว


สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม     พบตามป่าเต็งรัง ป่าแดง และป่าเบญจพรรณ


การใช้ประโยชน์


ทางอาหาร     ยอดอ่อน ใบอ่อน รับประทานเป็นผักสดแกล้มกับลาบ หรือน้ำพริกแดง น้ำพริกปลาร้า

ที่มาของข้อมูล

กัญจนา ดีวิเศษ และคนอื่นๆ. 2542. ผักพื้นบ้านภาคเหนือ. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.