น้ำเมี่ยงคั่วเป็นอาหารพื้นบ้านล้านนาโบราณขนานแท้ ที่ไม่มีในภาคอื่น คนรุ่นเก่ารู้จักมักคุ้นกันดี 
แต่คนรุ่นใหม่ไม่ค่อยรู้จักกันแล้ว น้ำเมี่ยงเป็นน้ำที่นึ่งใบเมี่ยง เมื่อไอน้ำผ่านใบเมี่ยงในไหเมี่ยงหยดน้ำ
พร้อมกลิ่นใบเมี่ยงไหลหยดลงสู่กระทะ ต้มน้ำเมี่ยงที่ด้านล่าง กว่าจะนึ่งใบเมี่ยงที่เก็บมาทั้งหมด
ก็ได้น้ำในกระทะที่ถูกต้มจนข้นเข้ม ตั้งไฟเคี่ยวต่อจนได้ที่ตักบรรจุใส่กระบอกไม้ไผ่ไว้ได้นานนับปี
เมื่อต้องการทำน้ำเมี่ยงคั่วก็ตักออกมาทำทีละน้อยๆ
กระบอกเก็บน้ำเมี่ยง
 เครื่องแกง
พริกแห้งเม็ดใหญ่แกะเมล็ดออกแช่น้ำจนนุ่ม 5 เม็ดหอมแดงซอย กระเทียม หอมแดง กะปิ มาตำละเอียดทำเป็นพริกแกง

วิธีทำ
1.การทำน้ำเมี่ยงต้องไปหาซื้อน้ำเมี่ยงแถวตลาดต้นลำไยใกล้ๆกับตลาดวโรรส
2.ซอยต้นตะไคร้ ซอยหัวหอมแดง เป็นแว่นบางๆ ซอยขิงให้เป็นเส้นเล็กๆ
3.ตำหัวกระเทียมให้ละเอียด นำไปเจียวน้ำมันทีละอย่างๆจนเหลือง ส่งกลิ่นหอมตักใส่ถ้วยไว้เป็นอย่างๆ
4.ตำพริกแกงเสร็จมาทำข้าวคั่วต่อ โดยเอาข้าวสารเหนียวผสมข้าวสารเจ้าเล็กน้อย ลงคั่วด้วยไฟอ่อน
ใส่น้ำลงไปด้วยเล็กน้อย คั่วจนเมล็ดข้าวเหลือง ตำข้าวคั่วจนละเอียด
5.ต้มน้ำในหม้อจนเดือด ตักน้ำเมี่ยงจากกระบอกไม้ไผ่ใส่ลงไปสัก 1 ช้อนโต๊ะ คนให้เข้ากัน เอาพริกแกงที่ตำไว้ใส่ลงไปแล้วผัดจนหอมฉุน
6.เทน้ำเมี่ยงที่ต้มจนเดือดลงไปในกระทะผัดพริกแกง คนให้เข้ากันไปเรื่อยๆจากนั้นค่อยๆใส่ตะไคร้ หอมแดง กระเทียม ขิงเจียวจนเหลืองผสมลงไปในกระทะ เหลือเอาไว้อย่างละหน่อย โรยข้าวคั่วที่ตำละเอียดลงไป
คนจนสุกได้ที่จึงตักใส่ถ้วย โรยแคบหมู หอมแดง กระเทียมเจียว ขิงเจียว ลงบนหน้าใหดูน่ากิน

เคล็ดลับ

การคั่วข้าวคั่วให้สวยตำละเอียดต้องใส่น้ำลงไปด้วยนิดหน่อยเพื่อให้ข้าวคั่วกรอบและคั่วด้วยไฟอ่อน

ี่ที่มาของข้อมูล

ชัชวาลย์ ทองดีเลิศ 2547 "น้ำเมี่ยง(2)" ขวัญเรือน.36,(ปักษ์แรกม.ค.2547):172-173

 

 

 

                                                 
                                                                น้ำเมี่ยง